مروري بر کتاب سرمايه(10)
"از تمايل کارخانهدار به استخراج حداکثر ممکن کار بيمزد روزانه و عکس اين تمايل از طرف کارگر، مبارزه بر سر طول روزکار در ميگيرد. در شرحي که حدود صد صفحه را در بر ميگيرد و بسيار خواندني است مارکس پيدايش اين مبارزه را در صنايع جديد انگليس شرح ميدهد که عليرغم اعتراضات توليدکنندگان(کارخانهداران) مربوط به تجارت آزاد در بهار گذشته نه تنها در صنايع کارخانهاي بلکه در تمام موسسات کوچک و حتا در تمام صنايع خانگي که مشمول تصويبنامه کارخانه قرار گرفتهاند و بر طبق آن حداکثر روز کار براي زنان و کودکان زير هجده سال- که بدين وسيله اين قانون مردها را نيز در مهمترين شعب صنعتي به طور غيرمستقيم در بر ميگرفت- در حدود 5/10 ساعت تثبيت گرديد. و در عين حال او شرح ميدهد که چرا صنايع انگليس زياد دچار دردسر نشدند، بلکه برعکس با اين اوصاف سود نيز عايدشان ميشد، چون کار هر فرد در مقابل کاهش مدت، شدت(فشردگي)بيشتري يافت.
ولي براي توليد ارزش اضافي علاوه بر طولاني ساختن روز کار به مدتي بيش از زمان لازم براي توليد وسايل معيشتي ضروري يا ارزش آنها، راه ديگري نيز وجود دارد. بر طبق مفروضات قبلي يک روز کار معين مثلا" 12 ساعته شامل شش ساعت کار لازم و 6 ساعت براي توليد ارزش اضافي است. اگر وسيلهاي يافت شود که زمان کار لازم را به مدت 5 ساعت تقليل دهد 7 ساعت باقي ميماند که در طول آن ارزش اضافي توليد خواهد شد. اين امر با کاهش زمان کار لازم براي توليد وسايل معاش حياتي فراهم ميآيد، به عبارت ديگر با کاهش قيمت لوازم معيشت، و اين به نوبهي خود فقط با بهبود توليد امکانپذير است. در اينجا نيز مارکس با بررسي و توضيح سه اهرم اصلي که به وسيلهي آنها اين بهبود فراهم ميآيد شرح مفصلي ميدهد."
ادامه دارد
انگلس فردريک؛ درباره كاپيتال مارکس ترجمه ج. آزاده، ص 23 چاپ يكم سال 1358 انتشارات مازيار
نظرات شما عزیزان: